ingilizce'de pek ç0k isim iki kelimenin {bathroom) veya Uc ve daha fazla kelimenin (father-in-low, sitkck-in-the-mud)birlesmesiyle olusur. Bilesik keiimeler genellikle ilk hecelerine vurgu yapılarak telaffuz edilir. Simdi bunlan inceleyelim:
B Single-word compound nouns:
Tek sözcük halindeki bilesik isimler, iki ismin birlesmesiyle oluşmuş olmalarına ragmen, hiç de bilesik isimmis gibi kabul edilmezler. a cupboard, a saucepan, a typewriter,
■ Nouns formed with adjective + noun:
Sifat+isimden oluşmuş olan, a greenhouse, a heavyweight, a redhead gibi bilesik isimleri vardir. Bunlan ayri yazdiğimizda anlamda olusacak degisikliğe bakiniz:
a heavyweight (boksör)
a heavy weight (agir olan bir yllk)
■ Nouns formed with gerund + noun:
Ing + isimden olusan drinking water, a frying pan, a walking stick gibi bilesik isimier vardir. Bu isimlerin arasma tire (hyphen) koymak istege baghdir: a frying pan = a frying-pan
NOUNS
Diger -ing +noun kombinasyonlanna baktigimizda bunlann bilesik isim olmadikianni gSrtiruz. Ornegin; boiling water = kaynayan su. Burada -ing almis kelime sifat-fiil oldugundan, iki keli-me arasina tire {hyphen) konmaz..
■ Nouns formed with adverb particles:
Bu tip birlesjk isimler zarf-fiil kombinasyonlanndan olusmu^tur. Ornegin:
a breakdown, an income, a knockout, a layoff, a mix-up aputdown, a rip-off, a setback, a sell-out, a walkout etc.
B Nouns formed with noun + noun:
Iki isim bir bilesik isim olusturmak icin kullanildigmda birinci isim geneliikle sifattir ve hemen
her zaman tekildir. Bu,bilesik isimlerin en genis kategorisidir ve birkac baslik altinda incelenir:
• Compound nouns in place of phrases with 'of: a car key, a chair leg, a door knob etc...
Bir nesnenin diger bir nesnenin parcasi oldugunu sSylemek istedigimizde iki ismin arasina o/kul-lanilir. Ornegin;
the knob of the door, the leg of the chair
• Compound nouns which refer to place:
Birinci isim, ikinci ismin nerede oldugunu gOsterir. isimlerin ikisi de vurgulu sfiylenir; 'London 'Airport, 'Moscow 'Stadium
• Compound nouns which refer to streets or roads:
ikinci sfizcUk street ise vurgu birinci kelimeye yapilir.
'Oxford Street 'Baker Street
Ikinci sözcük road ise Sözcüklerin ikisi de vurgulu söylenir.
King's 'Road, 'Canterbury 'Road, The 'Oxford 'Road
• Compound nouns which tell us about purpose:
ilk sözcük bize ikincisinin ne amaçla kullanildigini gdsterir. iste bunlardan bazilan:
escape hatch skating rink golf club
chess board meeting point coffee cup
notice board reading lamp football ground etc...
tin opener sheep dog
NOUNS
• Compound nouns which tell us about materials and substance:
ilk isim, bize ikincisinin 'ne'den yapilmis oldugunu gOsterir.
a steel door a petrol engine a silk shirt a stone wall,
a plastic raincoat a gold spoon a wool towel etc...
• Compound nouns which 'classify types':
Birinci sözcük ' What kind o/...?'sorusuna cevap vcrir. Boyle bir kombinasyon insanlar ve yaptiklan seyler icin kullanilir;
a bookseller, a factory worker, a taxi-driver etc...
Boyle bir kombinasyon icin de yapacagimiz vurgu ç0k onemlidir. Şimdi a 'French teacher ve a French 'teacher arasindaki anlam farkina bakiniz:
•♦ a 'French teacher (Fransizca Sgreten biri)
■> a French 'teacher (Fransiz kokenli bir Sgretmen)
• Compound nouns which refer to 'containers':
ikinci nesne birincisini icermek için yapilmistir. a biscuit tin, a coffee cup, an oil tank etc...
• Compound nouns which relate to 'time':
Bu tip bilesik ismlerde ilk isim ikincisinin vaktini gosterir.
afternoon lea morning coffee Sunday paper
night nurse summer holiday evening dress,
November rain spring flowers, etc...
• Compound nouns formed with 'self, man, woman':
self: Vurgu ikinci sOzctlgUn bazi yerlerinde;
self consciousness self-con 'trol self-den'ial self-res'pect
man/woman:Vurgu birinci sozciiktedir;
a 'fireman, an 'airman, a 'gentleman/woman a 'horseman/woman, a 'policeman/woman
